Geçici kayıp (impermanent loss), merkeziyetsiz finans (DeFi) dünyasında likidite sağlayıcılarının karşılaşabileceği bir risktir. Özellikle likidite havuzlarına yatırım yaparken, fiyat dalgalanmaları nedeniyle ortaya çıkan bu kayıp, “geçici” olarak adlandırılsa da bazı durumlarda kalıcı hale gelebilir.
Geçici Kayıp Nasıl Oluşur?
Geçici kayıp, likidite sağlayıcılarının iki farklı varlığı bir havuza eklediği zaman oluşur. Bu varlıklardan birinin fiyatı değiştiğinde, kullanıcı varlıklarını havuzda tutmak yerine doğrudan tutmayı tercih etseydi daha fazla kazanç sağlayabileceği bir durum ortaya çıkar. Havuzdaki varlıkların fiyatı değiştikçe, likidite sağlayıcısının havuzdaki payı yeniden dengelenir ve bu yeniden dengeleme nedeniyle kullanıcılar potansiyel kazançlarından kayıp yaşar.
Geçici Kayıp Örneği
Bir örnekle açıklayalım:
- Diyelim ki bir kullanıcı 1 ETH ve 1000 USDT’yi bir likidite havuzuna koyuyor. O sırada 1 ETH’nin fiyatı 1000 USDT’dir.
- Bir süre sonra, ETH’nin fiyatı 1500 USDT’ye yükselir. Havuz, iki varlık arasındaki dengeyi korumak için ETH’yi satıp daha fazla USDT alacaktır.
- Kullanıcı havuzdan çekim yaptığında, sahip olduğu ETH miktarının düştüğünü fark eder. ETH’yi doğrudan tutmuş olsaydı, daha fazla kazanç elde edebilirdi.
Geçici Kayıp Kalıcı mı?
Geçici kayıp adı üstünde geçici bir kayıptır, çünkü varlık fiyatları eski seviyelerine döndüğünde kayıp ortadan kalkar. Ancak, varlıkların fiyatı eski seviyelerine dönmezse bu kayıp kalıcı hale gelir. Dolayısıyla, fiyat dalgalanmaları çok yüksek olan havuzlara likidite sağlamak, geçici kaybın büyük olmasına neden olabilir.
Geçici Kayıptan Korunmak İçin Ne Yapılabilir?
Geçici kayıptan korunmanın birkaç yolu vardır:
- Düşük Volatiliteli Çiftler: Fiyat dalgalanmalarının az olduğu varlık çiftlerine likidite sağlamak, geçici kayıp riskini azaltır. Örneğin, stablecoin çiftleri bu tür risklerden kaçınmak için iyi bir seçenektir.
- Uzun Vadeli Yatırım: Likidite havuzuna uzun süre yatırım yaparak, işlem ücretlerinden elde edilen gelir ile geçici kayıpları telafi edebilirsiniz.
- Havuzları Seçerken Dikkatli Olun: DeFi projelerinde yüksek getiri vaat eden havuzlar, aynı zamanda yüksek risk içerebilir. Düşük riskli havuzlar seçmek geçici kayıp riskini minimize eder.
Sonuç
Geçici kayıp, DeFi ekosisteminde likidite sağlayıcılarının dikkat etmesi gereken bir konudur. Fiyat dalgalanmalarının likidite sağlayıcısına zarar verebileceğini unutmamak ve yatırım stratejisini buna göre ayarlamak, geçici kayıptan korunmanın en iyi yollarından biridir. Doğru stratejilerle, bu kayıplar minimize edilebilir ve likidite sağlayıcısı hâlâ kâr edebilir.